Większość z nas zapewne zna roboty z filmów i telewizji. W science fiction ukazuje się je na wiele sposobów, począwszy od praktycznie nieodróżnialnych od ludzi maszyn do zabijania w stylu Terminatora, po raczej sympatycznego R2-D2 z Gwiezdnych Wojen. Jednak rzeczywistość zawsze wydaje się nieco mniej ekscytująca. W wiadomościach często pokazywane są roboty z potężnymi mechanicznymi ramionami, spawające części w fabrykach samochodowych wśród buchających dookoła iskier.

Faktem jest, że istnieje szeroka gama robotów już dziś używanych w wielu branżach, które wspomagają nas w codziennej pracy. Produkcja jest jednym z obszarów, w których automatyzacja odgrywa znaczącą rolę. Maszyny nie wymagają przerw, i mogą precyzyjnie wykonywać powtarzające się zadania, które dla ludzi są nużące. Jest też mało prawdopodobne, że doprowadzą do zanieczyszczenia przetwarzanych materiałów. Jest to szczególnie ważne w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym.

Takie roboty przemysłowe przybierają wiele form. Ramiona robota, znane jako roboty przegubowe, mogą liczyć nawet 10 połączeń obrotowych, umożliwiając wykonywanie skomplikowanych ruchów wewnątrz i na wewnątrz obsługiwanych obiektów. Same ramiona mają zazwyczaj uniwersalną konstrukcję, pozwalającą na podłączanie do nadgarstka różnych narzędzi. Narzędzia takie obejmują spawacze, uchwyty do podnoszenia i przenoszenia przedmiotów, a nawet głowice rozpylające do malowania i lakierowania powierzchni.

W medycynie roboty są w stanie wspomagać, a w przypadku niektórych rodzajów zabiegów chirurgicznych nawet zastąpić chirurga. Aparat Cyberknife to zautomatyzowany system radiochichirurgiczny stosowany w leczeniu guzów łagodnych i złośliwych. Posiada on niewielki liniowy akcelerator cząstek przymocowany do ramienia przegubowego. Pozycjonowanie wspomaga aparat rentgenowski. Celem jest dostarczanie dokładnych ilości radioterapii w wymaganych miejscach, a dzięki ramieniu robota możliwe jest skierowanie wiązki promieniowania z dowolnego miejsca wokół ciała.

Szpitale zaczynają również korzystać z robotów, które obsługują dozowanie leków dla pacjentów. Prowadzi to do zmniejszenia ilości błędów, szybszego dozowania i redukcji zakażeń krzyżowych. Podejmowane są również próby wykorzystania robotów czyszczących do odkażania szpitala i pokoi pacjentów. Ma to szczególne znaczenie w dziedzinie chorób zakaźnych i zakażeń. Zamiast używać środków chemicznych, urządzenie czyszczące wykorzystuje światło ultrafioletowe, umożliwiając czyszczenie całego pomieszczenia w zaledwie kilka minut.

W brytyjskim mieście Milton Keynes prowadzi się testy robotów dostarczających żywność i paczki. Autonomiczne pojazdy AGV mogą przewozić do 10 kg i wyposażone są w szereg czujników, radarów i GPS, umożliwiających im bezpiecznie dotarcie do celu. Opracowanym przez Starship Robots robotom udało się przezwyciężyć śnieżycę w Wielkiej Brytanii i zrealizować dostawę jedzenia na czas, podczas gdy inni dostawcy utknęli w drodze. Po przybyciu robota klient otrzymuje SMSem kod PIN, umożliwiając mu odbiór produktu z wnętrza pojazdu.

Nasze służby ratownicze i wojskowe są także wspomagane przez roboty w ekstremalnych sytuacjach. Urządzenia takie jak Dragon Runner, dwutorowy i wysoce manewrowalny robot, mogą być używane do inspekcji bomb i innych podejrzanych przedmiotów. Wyposażony w kamerę i odpowiednie narzędzia robot jest w stanie dostarczyć informacji o takich zagrożeniach, przeciąć przewody, a nawet dostarczyć niewielkie ładunki elektryczne umożliwiające zakłócenie pracy urządzeń. Firma Forth Engineering niedawno zademonstrowała hydraulicznego robota-pająka, zaprojektowanego do użytku w zakładach nuklearnych, takich jak zakład Sellafield. Takie roboty mogą przebywać w środowiskach nienadających się dla ludzi, podejmując złożone działania i zadania likwidacyjne

Ci, których ciekawią możliwości technologiczne w tym zakresie, mogą zaopatrzyć się w licznie dostępne na rynku zestawy do nauki robotyki. Oparte na popularnym środowisku deweloperskim i narzędziach Arduino ramię robota Branccio Tinkerkit to ramię przegubowe wyposażone w chwytak. Ramie posiada sześć serwomechanizmów łączących się z dedykowaną nakładką na Arduino w celu ułatwienia montażu.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat robotów, pobierz „Przewodnik po robotyce i automatyzacji". Jeśli zaś masz ochotę poeksperymentować z własnym robotem, wystarczy wpisać słowo „robot” w wyszukiwarce na stronie firmy Distrolec.